Door Lian Tan
Op 5 november zijn Leo en ik op bezoek geweest bij Hoeve Kazan voor het project Polderen 3.0 van de Voedselfamilies.
Korte historie van het ontstaan van Hoeve Kazan
200 Jaar geleden kocht de Amsterdamse zakenman en bankier Robert Voûte de grond in de net drooggelegde polder Zevenhoven/Nieuwkoop. Robert Voûte deed veel zaken met Rusland en gaf de boerderijen, die hij bouwde tussen 1809 en 1815, Russische namen (Moskou, Petersburg, Riga, Arghangel en Astrakan); Voûte verpachtte zijn boerderijen aan boeren.
Door verkoop en vererving kwam de grond met de vijf boerderijen in handen van Anna Aleida de Beaufort-Stoop. Zij liet eind 19e eeuw, tussen de bestaande, vijf nieuwe boerderijen bouwen die eveneens namen van Russische steden kregen: Odessa, Kazan, Smolensk, Charkov en Wilna (tegenwoordig Hoeve Ons Genoegen).
De huidige eigenaren
In 2003 kochten de huidige eigenaren, Saskia en John Joha, de boerderij om hun droom “Een eigen boerenbedrijf” te realiseren.
Saskia had GEEN familie in de agrarische sector; haar ouders hadden een schoenenwinkel. De ouders van John hadden een melkveehouderij, maar John was de jongste en zoals het toen, en misschien nog vaak gaat, kreeg de oudste broer de boerderij.
Van de start tot november 2020
Met een gedegen businessplan, passie, 4 runderen en 5 schapen zijn ze begonnen. Niet wetende wat er allemaal op hun weg kwam. Duidelijk was dat zij geen boerderij wilden zoals er al veel waren; ze wilden anders. Een boerderij waar oog is voor het dier en zijn omgeving, waar bescherming en herstel van biodiversiteit ook onderdeel is van het grotere plan.
Dat anders zijn maakte hen tot een buitenbeentje en vaak stuitten zij op onbegrip en tegenwerking. Het woord opgeven stond en staat niet in hun woordenboek, hoewel ze vaak in de verleiding waren om het bijltje erbij neer te leggen.
Ze hebben gekozen voor Limousine koeien omdat die goed gedijen op 100% gras, makkelijk afkalven en voldoende vlees opleveren per koe. Ze hebben een matriarchale familiekudde gevormd waarvan de oudste koe 20 jaar is. Haar leiderschap is overgenomen door een andere koe (de stier loopt erbij maar is dus niet de baas).
De kudde gaat alleen naar de stal wanneer het weiland zo drassig is dat de koeien het kapot trappen. Dat naar de stal brengen, zo vertelde Saskia, is een hele beleving omdat de koeien een sterke eigen wil hebben. Met trucjes en verleiding lukt het elke keer weer om ze toch naar de stal te lokken.
Het gras dat de dieren krijgen komt van eigen grond waar alleen de ruwmest van de koeien op verdeeld wordt en geen kunstmest. Het weiland bestaat uit verschillende soorten gras en andere planten. Tot nog toe, laten we het afkloppen, hebben ze nog geen zieke dieren gehad en de dieren hebben dus ook nooit antibiotica gehad.
Al het vlees van hun dieren verkopen Saskia en John vanuit hun boerderij aan particulieren. Dit is een bewuste keuze. Bedrijven en restaurants willen vaak bepaalde delen van het dier en dat betekent dat ze met de rest blijven zitten. Ze vinden de communicatie over en weer met hun klanten erg leuk.
Ze hebben een vaste en betrokken klantenkring weten op te bouwen via mond-tot-mondreclame en aandacht voor de klanten die in hun winkel komen. De winkel ademt rust uit ondanks de efficiënte indeling. Heel prettig om daar je inkopen te doen.
Saskia en John’s grootste wens is een ronde potstal te kunnen bouwen, want zoals veel kudde dieren zoeken ze het liefst bescherming in een ronde ruimte zodat ze niet in een hoek gedreven kunnen worden waaruit moeilijk ontsnappen is.
Wat ik heb meegenomen van dit bezoek:
- Geloof in jezelf en ga voor je droom. Je komt altijd drempels tegen die je tot de rand van opgeven brengen, maar hou vol.
- Anders durven zijn; laat zien dat het kan.
- Kijk naar de grond en het landschap waarin jouw dieren lopen en bepaal aan de hand daarvan wat, volgens jou, goed voor ze is. Dieren die geschikt zouden zijn om het hele jaar door buiten te lopen, zou je toch in de natte periode binnen moeten halen om vernieling van plantengroei tegen te gaan doordat alles vertrapt wordt.
- Luister naar jouw klanten; laat hen vertellen waar ze behoefte aan hebben en probeer, binnen jouw mogelijkheden, daar gehoor aan te geven of aan te geven waarom jij daar niet op in kan gaan.
- Wees eerlijk en blijf bij jezelf.
Een hele prettige middag met veel zinvolle uitwisseling van ervaringen.
Kijk eens op hun website http://hoevekazan.nl/
Polderen 3.0 en Voedselfamilies
Deze manier van kennis- en ervaringsuitwisseling, kritisch kijken en meedenken zijn de kenmerken van het project polderen 3.0 van de Zuid-Hollandse Voedselfamilies. Daarin bezoeken polderpioniers elkaar om van elkaar te leren, elkaar te verrijken en te inspireren, en samen verder te komen in het bouwen aan een meer regionaal en duurzaam voedselsysteem.
De Voedselfamilies zijn een open netwerk voor voedselinnovatie in Zuid-Holland. Samen zoeken we naar innovatieve oplossingen voor een duurzame voedselketen. Iedereen die zich hard wil maken voor gezond, duurzaam en betaalbaar eten is welkom”. https://www.voedselfamilies.nl/
“De Zuid-Hollandse Voedselfamilies worden gestimuleerd door de Innovatie Agenda Duurzame Landbouw van de provincie Zuid-Holland. Met deze agenda wil de provincie, via netwerken en proeftuinen, koplopers in de landbouw- en voedselketen helpen nieuwe perspectieven en initiatieven te ontwikkelen. Ons doel: gezond, duurzaam en betaalbaar voedsel voor iedereen!”